نگاهی به معماری ما

پیشرفت‌های دانش معماری جهان قابل پیش‌بینی برای ما نیست؛ معماری با سرعتی بیش از سایر علوم می‌تازد تا با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید زمینه را برای زندگی بهتر در دنیای کاملا مدرن شده عصر حاضر آماده کند.

معماران در تلاش خود برای تبدیل ایده‌های ذهنی‌شان به عمل، از هیچ تلاشی فروگذار نیستند. چراغ آتلیه‌ها در طول شبانه‌روز روشن است و پیران عرصه معماری در کنار دانشجویان مبتدی نوآوری را با تجربه در هم می‌آمیزند تا بشر بیش از پیش به زندگی در مکان مصنوع دلبسته شود. دیگر زمانه ساختمان‌های افقی تمام شده است و اگر روزگاری ویلاسازی دل مشغولی انسان به شمار می‌آمد، نیاز جهانی امروز، معماران را به سمت ساختمان‌های عمودی می‌کشاند. معماران امروز در دفاتر بزرگ خود نشسته‌اند و منتظر تا از طریق اینترنت، کارفرمایی آنها را به طراحی جدیدی فراخواند. آن جا که جنگ معمار و مشکلات آغاز می‌شود موانع پیش رو می‌آیند و تنها او است که باید از دل تمامی محدودیت‌ها برای خود عرصه‌ای بیابد تا در آن به بیان ایده‌های راهگشای خود همت گمارد.

ادامه مطلب ...

معماری ایران

کلیه بررسی‌ها و کاوش‌های باستانشناسی حکایت از آن دارد که سابقه معماری ایران به حدود هزاره هفتم قبل از میلاد می‌رسد. از آن زمان تا کنون پیوسته این هنر در ارتباط با مسائل گوناگون، بویژه علل مذهبی، توسعه و تکامل یافته‌است.

معماری ایران دارای ویژگیهایی است که در مقایسه با معماری کشورهای دیگر جهان از ارزشی بخصوص برخوردار است: ویژگیهایی چون طراحی مناسب، محاسبات دقیق، فرم درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوانهای رفیع، ستونهای بلند و بالاخره تزئینات گوناگون که هریک در عین سادگی معرف شکوه معماری ایران است.

اصول معماری ایرانی

  • درون‌گرایی (حفظ کرامت و احترام انسان)
  • نیارش (فن اجرای ساختمان)
  • خود بسندگی (استفاده از مصالح بوم آورد ایدری)
  • مردم‌واری (تبعیت از نیازها و ابعاد انسانی)
  • پیمون (مدول)
  • پرهیز از بیهودگی

سبک شناسی معماری ایران

  • شیوه پارسی (هخامنشیان) سده ششم پیش از میلاد تا سده چهارم.
  • شیوه پارتی (اشکانیان و ساسانیان) سده چهام تا صدر اسلام.
  • شیوه خراسانی (صفاریان، طاهریان، غزنویان و...) از ابتدای قرن چهارم تا پایان قرن چهارم.
  • شیوه رازی (سامانیان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان) قرن پنجم تا اول قرن هفتم.
  • شیوه آذری (ایلخانیان و تیموریان) از اول قرن هفتم تا اول قرن دهم.
  • شیوه اصفهانی (صفویان، افشاریه، زندیه و قاجاریه) از اول قرن دهم تا اواسط دوره قاجاریه.
  • معماری معاصر (پهلوی، بعد از انقلاب ۱۳۵۷) از اواسط دوره قاجاریه تا کنون

از شش شیوه معماری ایران دو شیوه پارسی و پارتی مربوط به پیش از اسلام و چهار شیوهٔ دیگر مربوط به دوره اسلامی می‌باشد. غربی‌ها برای شیوه‌های اسلامی نام‌هایی را به کار می‌برند مانند شیوه‌های اموی و عباسی. اما به نظر خیلی‌ها هیچ یک از کشورها و ملت‌ها یعنی ترک ها، عرب ها و... نمی‌توانسته‌اند در معماری کشوری که پیشینه معماری چند هزارساله دارد کارساز باشند، زیرا آنها در آن زمان معماری ارزشمندی نداشته‌اند.

منابع

  • سبک شناسی معماری ایران
  • جزوه معماری ایران دوره اسلامی مهندس زهره بزرگمهری ۱۳۸۶
  • معماری ایران دوره اسلامی

ارزش معماری و نسبت آن با محیط زیست

شاید اگر بخواهیم یک تعریف ساده- و نه چندان علمی- از معماری به دست آوریم، آن را باید هنر استفاده مناسب از خلاقیت های موجود برای فراهم کردن شرایط مطلوب مکانی معنی کنیم. به این معنی که معماری با استفاده از المان ها و ابزارهای دم دستی- و نه لزوماً پیچیده و غیرقابل دسترس- شرایطی ایجاد می کند که در نزدیک ترین فاصله ممکن با وضعیت ایده آل قرار دارد و فضای لازم برای زندگی راحت را به دست می دهد. اصلی ترین وظایف یک معمار آن است که با استفاده از امکانات ذهنی«همه آن قوانین و استانداردهای طراحی که علم و هنر معماری براساس آن شکل گرفته است» و همین طور امکانات فیزیکی «همه آن چیزها و ابزارها و ادواتی که به طور طبیعی یا به مدد تکنولوژی های مدرن به شیوه مصنوعی در اختیار معماران قرار دارد» فضایی ایجاد کند که متناسب با کارکرد آن، بهترین شرایط را داشته باشد. مثلاً در معماری شهری امروز که اساساً دچار محدودیت های فیزیکی و مکانی است، یک معمار که ناگزیر از توسل به شیوه های حجمی محدود مثل ترکیب های مکعبی است، هنر معماری و وظیفه او آن است که با استفاده از المان های مختلف، چه در طراحی و چه در به کارگیری از مصالح و ابزار مناسب، ساختار خشن این ترکیب های مکعبی را تلطیف کند و تا حدودی از حجم بی تخفیف و سنگین خطوط قطع عمودی و افقی بکاهد. تصور کنید اگر همین معدود المان های تلطیف کننده، مثل آرک های قوسی شکل یا فرم نورپردازی و مصالح جدید پوششی دیوارها و کف خانه ها و فرم پنجره ها و... هم اگر نبود، زندگی در این قوطی های مکعبی روی هم سوار شده، تا چه حد مشکل و غیرقابل تحمل می شد، کما اینکه همین الان در غالب موارد و با احتساب وضعیت نابسامان معماری ساختمان ها و آپارتمان های ما زندگی چقدر سخت، فرساینده و غیرقابل تحمل است.

ادامه مطلب ...

معماری

معماری یا مهرازی یعنی ارائه بهترین راه حل، چه استفاده از راه‌حل‌های گذشته، چه آفریدن راه‌حل جدید برای رسیدن به هر هدفی.


معماری هنر و دانش طراحی بناها و سایر ساختارهای کالبدیست. تعاریف جامع تر، بیش‌تر معماری را شامل طراحی تمامی محیط مصنوع از طراحی شهری و طراحی منظر تا طراحی خرد جزییات ساختمانی و حتی طراحی مبلمان می‌دانند.

طراحی معماری در اصل استفاده خلاقانه از توده، فضا، بافت، نور، سایه، مصالح، برنامه و عناصر برنامه ریزی مانند هزینه، ساخت و فناوری است به منظور دستیابی به اهداف زیباشناختی، عملکردی و اغلب هنری. این تعریف، معماری رااز طراحی مهندسی که استفاده خلاقانه از مصالح و فرمها با بهره گیری از ریاضیات و قواعد علمی است، متمایز می‌کند.


آثار معماری به عنوان نمادهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی یک کشور شناخته می‌شوند. تمدن‌های تاریخی نخست از طریق همین آثار معماری شناخته می‌شوند. ساختمان‌هایی چون تخت جمشید، هرم‌های سه‌گانه مصر، کالاسیوم روم از جمله چنین آثاری به‌شمار می‌آیند. آثاری که پیونددهنده مهم خودآگاهی‌های اجتماعی بوده‌اند. شهرها، مذاهب و فرهنگ‌ها از طریق همین یادواره‌ها خود را می‌شناسانند.

ادامه مطلب ...

حذف قسمتهایی از کتاب مبانی مهندسی برق

با توجه به اینکه بسیاری از اعضای هیات علمی و دستیارهای آموزشی، در خواست بازنگری حجم مطالب کتاب مبانی مهندسی برق را داشتند، مباحث کتاب فوق الذکر مورد بازنگری قرار گرفت و مطالب حذف شده به شرح زیر اعلام می گردد:

فصل 3: صفحات 108 الی 124 و 143 الی 150

فصل 4: صفحات 197 الی 201

فصل 5: صفحات 236 الی 242

فصل 6: صفحات 258 الی 286  

فصل 7: صفحات 299 الی 323 

فصل 8: صفحات 339 الی 351

فصل9: صفحات 372 الی 390 و 441 الی 454


لازم به ذکر است که در امتحان ترم جاری(۸۹-۸۸ نیمسال دوم) از این قسمت ها سئوال طرح نشده است.

پروژه

پروژه به مجموعه کارهایی که با بهره از منابع(زمان، مالی، انسانی و...) محدود و به گونهٔ مستمر و هدفدار برای رسیدن به یک هدف از پیش ویژه‌شده انجام می‌پذیرد، گفته می‌شود. در زبان فارسی برابر دقیقی برای این واژه وجود ندارد ولی واژه‌های زیر را می‌توان در نگر آورد: «پیرنگ»، «پیش افکند» یا «برنامه». 

فرهنگ آکسفورد پروژه را چنین تعریف می‌کند:

  1. طرحی برای انجام کاری.
  2. تکلیفی در دانشگاه یا مدرسه که برای آن باید پژوهش شود و مطلبی نگاشته شود.

تعریف پروژه در کتاب مدیریت و کنترل پروژه نوشته «دکتر علی حاج شیر محمدی» چنین است: «مجموعه‌ای از فعالیت‌ها که برای دستیابی به هدفی خاص انجام می‌گیرند» 

ویژگی‌ها

  • پروژه‌ها در برگیرنده فعالیت‌هایی هستند که باید در زمانی معین و با هزینه و کیفیتی معین اجرا بشوند.
  • پروژه‌ها بیش‌تر یک بار انجام می‌شوند و به پایان می‌رسند. ولی گاهی نیز پروژه به دسته فعالیت‌هایی گفته می‌شود که بایستی در فاصله‌های تاریخی ویژه تکرار شوند، همچون بازسازی‌های بنیادی یک پالایشگاه هر دو سال یکبار.
  • در بسیاری موارد به نادرستی پروژه، مدیریت پروژه، سنجش پروژه و برنامه‌ریزی پروژه به یک مفهوم بکار می‌روند و شاید یکی از دلایل و شوندهای آن آموزش همهٔ موارد بالا در یک ترم و در یک درس سه واحدی باشد، که دانشجویان مهندسی صنایع و مدیریت، یکبار و در یک ترم بایستی با تمام این توانایی‌ها آشنا شوند.

معرفی جایزه ملی مدیریت پروژه ایران

مدل تعالی موجود در حوزه پروژه و مدیریت پروژه نیز مدل تعالی پروژه (Project Excellence Model) نامیده می‌شود که برمبنای مدل اروپایی تعالی کسب­وکار  (EFQM)و برای پروژه‌ها طراحی شده است. این مدل، مبنای جایزه بین‌المللی مدیریت پروژه می‌باشد. مدل تعالی پروژه اولین بار توسط انجمن مدیریت پروژه آلمان (GPM) و بنا به درخواست انجمن بین‌المللی مدیریت پروژه (IPMA) توسعه یافت. این مدل برای ارزیابی انواع مختلف پروژه‌ها قابل استفاده است و از سال ١٩٩٧ در کشور آلمان مبنای جایزه مدیریت پروژه قرار گرفت. این جایزه تا سال ٢٠٠٠ جایزه مدیریت پروژه آلمان نام داشت. در سال ٢٠٠١ نام آن به جایزه بین­المللی مدیریت پروژه آلمان تغییریافت و در سال ٢٠٠٢ جایزه بین‌المللی مدیریت پروژه نام گرفت و توسط IPMA مبنای ارزیابی و ارایه جایزه قرار گرفت.  همچنین به این جایزه اسکار مدیریت پروژه نیز گفته می‌شود.

 این مدل یک پروژه را با دیدگاهی جامع مورد ارزیابی قرار می‌دهد. مدل تعالی پروژه که یک مدل با مفهوم باز می‌باشد، بر مبنای مفاهیم و فلسفه مدیریت کیفیت فراگیر طراحی شده است و به تیم پروژه کمک می‌نماید تا نقاط قوت و همچنین پتانسیل‌های بهبود را در پروژه درک نمایند. بر اساس مفاهیم مدیریت کیفیت فراگیر، ٩ معیار استخراج شده است تا بر اساس آنها قضاوت گردد که آیا پروژه‌ها در راستای تعالی، مدیریت شده‌اند یا خیر.

ادامه مطلب ...

کتاب مدیریت ریسک پروژه

در زمان شکوفایی اقتصادی تغییرات در روش های مدیریتی و فرهنگ سازمان به کندی صورت می پذیرد، اما این شرایط همیشگی نیست. در شرایط اقتصادی بد، تغییرات خیلی سریع بوقوع می‌پیوندند و برای موفق شدن در این شرایط بایستی به ابزارهای مورد نیاز مجهز شد.

 انتخاب و ایجاد مسیر آینده سازمان در جهت تولید محصولات جدید و ارائه خدمات به نحوی که منجر به ایجاد مزیت رقابتی و در نهایت بقا سازمان شود، از مهمترین چالش هایی است که امروزه مدیران سازمان ها با آن روبرو هستند.

مدیریت راهبردی رویکردی است که با تعیین امکانات و احتمالات محیط و فاکتورهای رقابتی به سازمان جهت می دهد و اهداف کلی سازمان را مشخص می کند. برای دستیابی به این اهداف که در برنامه ریزی راهبردی مشخص شده اند همواره نیاز به اجرای پروژه ها داریم.

  اجرای موثر و کارای پروژه ها نقش بسزایی در رسیدن به اهداف سازمانی دارد. در اجرای پروژه ها محدودیت های گوناگونی از جمله محدودیت های مالی و زمانی وجود دارند و جهت بهینه سازی اجرای آنها به رویکردی سامان مند نیازمندیم.

از آنجاییکه سازمان ها از طریق اجرای پروژه ها به اهدافشان دست پیدا می کنند مدیریت پروژه عامل کلیدی در موفقیت سازمان ها و به تبع آن کشورها محسوب می شود.یکی از عوامل موثر در اجرای پروژه ها وجود عدم قطعیت در پروژه ها است. دستیابی به اهداف پروژه مستلزم شناسایی و مدیریت این عدم قطعیت ها است.

با توجه به اهمیت مقوله عدم قطعیت و ریسک در پروژه ها، نشریه مدیریت پروژه با همکاری شرکت سرمایه گذاری مس سرچشمه به ترجمه و انتشار یکی از کتاب های کاربردی که در حوزه مدیریت ریسک پروژه منتشر شده است اقدام کرده است. امید است که نتیجه به کار پروژه کاران این مرز و بوم بیاید.

عناوین سر فصل های کتاب در فهرست زیر ذکر شده اند:

بخش اول: مقدمه
بخش دوم: تحلیل ریسک
بخش سوم: انجام تحلیل ریسک
بخش چهارم: مدیریت ریسک
بخش پنجم: اجرای مدیریت ریسک
بخش ششم: پیاده سازی مدیریت ریسک
بخش هفتم: نتیجه گیری
پیوست یک:چک لیستی برای ایجاد فهرست ریسک ها
پیوست دو: تحلیل کمی ریسک