جالبترین و قدیمیترین برج جهان با 85 متر طول و 14500 تن وزن در دوره "رنسانس" در "توسکنی" ایتالیا واقع است، ساخته شد و هر روز کجتر میشود. برج پیزا، برای ناقوس خانه کلیسای جامع شهر، همچنین جهت نصب ساعت روی آن، بین سال های 1174 تا 1350 میلادی ساخته شد. این برج هر سال 2.5 سانتیمتر به سمت زمین کج میشود. در آن دوره ، ثروتمندان ایتالیا و طبقه اشراف برای رقابت با یکدیگر مشهورترین هنرمندان و معماران را مأمور ساختن شاهکاری معماری میکردند.
تاریخ ساخت
در قرن دوازدهم ، اهالی شهر "پیزا" تصمیم گرفتند کلیسای آنها برجی داشته باشد که برج "سینت مارک" را تحت تأثیر قرار دهد. پس از آن که پایههای بنا حفر شد، معماری کار آزموده به نام "پیزانو " که مسئول ساختمان این برج بود، نخستین سنگ آن را در ۹ آگوست ۱۱۷۳ بنا نهاد. اما چند سال پس از شروع ساخت آن، هنگامی که تنها سه طبقه پایینی آن به پایان رسیده بود و پیش از آنکه ارتفاع برج به 12 متر برسد، این برج خمیدگی خودش به سمت جنوبشرقی را نشان داده بود. پس از آن ساخت این برج به مدت ۱۰۰ سال متوقف شد.
در سال 1234 از معمار دیگری به نام "بناناتو" خواشته شد تا ساختمان برج را تمام کند. او چهارمین سقف بنا را به پایان رساند و آن را نیمه تمام گذارد. سپس معمار دیگری رشته کار را بدست گرفت و طبقات پنجم و ششم را تمام ، اما پایه اصلی همچنان منحرف میشد. تقریبا هزار سال بعد ، معماری به نام "پیزانو" ساختمان آخرین بالکن را به پایان رساند و ناقوس برج را در نزدیک مرکز ثقل نصب کرد.
در مورد برج پیزا شایع است که در سال 1173 م ، معمار معروف ایتالیایی فلورانتن بونانو/پیزانو مأمور شد تا برای کلیسای معروف شهر پیزا برجی بسازد. بدین ترتیب در سال 1350، یعنی پس از 176 سال ، ساختمان برج به ارتفاع 85 متر با تعداد 7 زنگ در بالای آن به وزن بیش 29 تن ، پایان یافت. از آن زمان تا کنون و در مدت 7.5 قرن مدام به انحراف این برج افزوده شده و در حال حاضر 445 سانتیمتر از خط اصلی خود انحراف پیدا کرده است.
این برج ۵۵ متر بلندی و هفت ناقوس داشت، که به علت خطر ریزش آن، ناقوسهای آن به صدا در نمیآمدند. در آن ۳۰۰ پله نصب شده است و ضخامت پیهای برج در حدود ۵ متر است که روی ماسه، کار گذاشته شدهاند. عدهای معتقد هستند همین امر سبب کج شدن برج شده است. کارشناسان میگویند علت اصلی انحراف برج مربوط به خاک زیربنای آن است که دارای ساختمان اسفنجی میباشد. این منطقه از شن و خاک و رس آبرفتی حاوی 60 درصد آب تشکیل شده و در حقیقت بنای برج روی یک زمین باتلاقی ساخته شده است.
شایعات و نظر کارشناسان
شایعاتی در مورد معماری این برج وجود دارد. مثلا گفته میشود "پیزانو" در محاسبه خود برای ساخت برج مرتکب اشتباهاتی شد که باعث کج شدن آن شده است. عدهای دیگر میگویند معمار برج پیزا ، مخصوصا آن را کج ساخته است تا هنر معماری خود را در میان دیگر شهرهای رقیب پیزا نظیر شهر فلورانس به اثبات رساند. برخی دیگر نیز عقیده دارند که پایه برج را مصالح ساختمانی محکم پی ریزی نکردهاند ، چون انحنای این برج از کمتر از یک متر به حدود 4.5 متر در سال 1829 م رسیده است.
کارشناسان میگویند، علت اصلی این انحراف مربوط به خاک زیربنای آن است که دارای ساختمان اسفنجی میباشد. این منطقه از شن و خاک و رس آبرفتی حاوی 60 درصد آب تشکیل شده و در حقیقت بنای برج یک زمین باتلاقی ساخته شده است. انفجار بمب در جنگ جهانی دوم (انفجار بیش از یک هزار بمب در این شهر) و وقوع حدود 100 زلزله خفیف و شدید در این منطقه ، نتوانسته است برج کج را به زمین بیندازد و این برج هنوز هم به خمیدگی خود ادامه میدهد. باید دید تا چه وقت برج میخواهد به این سماجت و پایداری خود ادامه دهد.
بر طبق یک افسانه گالیلئو گالیله که خود نیز یک پیزایی بود، آزمایشهایش در مورد سقوط آزاد را در طبقات بالای این برج انجام داده است.این برج به این ترتیب، به نشان اصلی شهر پیزا تبدیل شد و سال ۱۹۸۷ نیز توسط یونسکو به میراث فرهنگی پیوست.
از ۷ ژانویه ۱۹۹۰ بازدید از این برج توسط توریستان ممنوع شد. چون خطر ریزش آن افزایش پیدا کرده بود. پس از ۱۲ سال و کمی راستسازی برج از ۱۵ دسامبر ۲۰۰۱، دیدار از این برج ۱۴،۵۰۰ تُنی مجدداً توسط بازدیدکنندگان آزاد شد.
برج پیزا کج تر نمی شود
مهندسانی که حدود ده سال است برای جلوگیری از سرنگون شدن برج معروف پیزا در ایتالیا تلاش می کنند می گویند حرکت این برج برای اولین بار پس از 800 سالی که از عمر آن می گذرد، متوقف شده است.
رئیس گروهی که مسئول اجرای یک پروژه 40 میلیون دلاری برای جلوگیری از کج شدن بیشتر برج پیزاست می گوید دست کم برای 200 سال آینده این برج ثابت باقی خواهد ماند.
این گروه نزدیک به 70 تن از زیر قسمت شمالی برج پیزا خاک برداری کرده و پی های آن را محکم تر کردند تا این برج بتواند مجددا به حال قائم بازگردد.
تلاش های مهندسان سبب شده که اکنون 47 سانتیمتر از خمیدگی برج کاسته شود.
مهندسان می گویند برای اولین بار در عمر برج پیزا، حرکت آن در جهت کج شدن متوقف شده است.
برج پیزا حدود 800 سال پیش ساخته شد اما از آنجا که برج روی یک زمین شنی بنا شده بود، بتدریج به یک سو تمایل پیدا کرد.
حتی هنگامی که این برج در اواخر قرن دوازده میلادی ساخته می شد معماران این برج متوجه تمایل آن به کج شدن شده بودند ولی با وجود تلاش های آنان هنگامی که ساختمان برج تکمیل شد، کجی آن محسوس بود.
کجی برج پیتزا سال ها باعث جلب توجه علاقمندان معماری قرون وسطی شد اما در سال 1990 میلادی، مهندسان گفتند این برج مرمری سفید آنقدر از خط عمود مرکزی خود فاصله گرفته که ممکن است فروبریزد.
با این هشدار، برج تعطیل شد و یک کمیته بین المللی طرح مهندسی برای نجات برج را آغاز کرد.
تا کنون برج پیزا به نامتوازن ترین یا کج ترین برج جهان شهرت داشت.
منبع
رشد
www.bbc.co.uk
fa.wikipedia.org