معرفی جایزه ملی مدیریت پروژه ایران

مدل تعالی موجود در حوزه پروژه و مدیریت پروژه نیز مدل تعالی پروژه (Project Excellence Model) نامیده می‌شود که برمبنای مدل اروپایی تعالی کسب­وکار  (EFQM)و برای پروژه‌ها طراحی شده است. این مدل، مبنای جایزه بین‌المللی مدیریت پروژه می‌باشد. مدل تعالی پروژه اولین بار توسط انجمن مدیریت پروژه آلمان (GPM) و بنا به درخواست انجمن بین‌المللی مدیریت پروژه (IPMA) توسعه یافت. این مدل برای ارزیابی انواع مختلف پروژه‌ها قابل استفاده است و از سال ١٩٩٧ در کشور آلمان مبنای جایزه مدیریت پروژه قرار گرفت. این جایزه تا سال ٢٠٠٠ جایزه مدیریت پروژه آلمان نام داشت. در سال ٢٠٠١ نام آن به جایزه بین­المللی مدیریت پروژه آلمان تغییریافت و در سال ٢٠٠٢ جایزه بین‌المللی مدیریت پروژه نام گرفت و توسط IPMA مبنای ارزیابی و ارایه جایزه قرار گرفت.  همچنین به این جایزه اسکار مدیریت پروژه نیز گفته می‌شود.

 این مدل یک پروژه را با دیدگاهی جامع مورد ارزیابی قرار می‌دهد. مدل تعالی پروژه که یک مدل با مفهوم باز می‌باشد، بر مبنای مفاهیم و فلسفه مدیریت کیفیت فراگیر طراحی شده است و به تیم پروژه کمک می‌نماید تا نقاط قوت و همچنین پتانسیل‌های بهبود را در پروژه درک نمایند. بر اساس مفاهیم مدیریت کیفیت فراگیر، ٩ معیار استخراج شده است تا بر اساس آنها قضاوت گردد که آیا پروژه‌ها در راستای تعالی، مدیریت شده‌اند یا خیر.

اهداف جایزه مدیریت پروژه

جایزه ملی مدیریت پروژه به منظور محقق نمودن اهداف زیر اعطا می‌شود:

- تشویق و ترغیب تیم‌های پروژه برای انجام خودارزیابی و شناخت نقاط قوت و زمینه‌های بهبود

- حمایت از مدیریت پروژه حرفه‌ای در راه رسیدن به عملکردی متعالی

- ایجاد فضای رقابتی سالم میان تیم‌های پروژه

- شناسایی نمونه­های برتر مدیریت پروژه در کشور و معرفی آنها

- دریافت گزارش بازخور جامع از پروژه، نحوه مدیریت و نتایج آن توسط متقاضی

اجزاء مدل تعالی مدیریت پروژه

مدل تعالی پروژه ابزاری مدیریتی در جهت کشف و به­کارگیری شیوه­های بهبود، توانمندی‌ها و زمینه‌های بالقوه پیشرفت در پروژه است. با بهره‌گیری از این مدل، کیفیت اجرای پروژه به­طور مستمر افزایش می‌یابد و علاوه بر آن به دلیل جامعیت این مدل امکان مقایسه پروژه با سایر پروژه‌ها و استفاده از تجربیات خارجی نیز فراهم می‌شود.

مدل تعالی پروژه مفهومی گسترده و باز دارد و استفاده از آن در همه پروژه‌هایی که از شیوه‌ها و متدولوژی‌های مختلف مدیریت پروژه استفاده می‌کنند، امکان‌پذیر است. در واقع این مدل به هیچ متدولوژی مدیریت پروژه‌ای وابسته نیست و این موضوع مهم‌ترین مزیت این مدل در مقایسه با سایر مدل‌ها و روش‌های ارزیابی بلوغ و تعالی مدیریت پروژه است. اجزای این مدل بر پایه مفاهیم، تجربیات و بینش مدیریت کیفیت فراگیر بنا نهاده شده است. مفاهیم بنیادینی که این مدل بر پایه آنها طراحی شده است، عبارتند از:

• رضایت مشتری

• مشارکت دادن و توسعه کارکنان

• مشارکت با تامین‌کنندگان

• رهبری

• مسئولیت­های اجتماعی

• فرایندها و واقعیات

• نتیجه‌گرایی

مدل تعالی پروژه معیارهای ارزیابی را به دو دسته اصلی و نه معیار اساسی تقسیم می‌کند. این دو دسته عبارتند از:

1-      توانمندسازهای مدیریت پروژه که میزان تعالی رویه اتخاذ شده را مشخص می‌کنند.

2-       نتایج پروژه که میزان تعالی نتایج کسب شده پروژه را مشخص می­کنند.

نه معیار اساسی این مدل در جدول زیر ارائه شده‌اند:

نتایج پروژه (500 امتیاز)		توانمندسازهای مدیریت پروژه (500 امتیاز)
نتایج کلیدی عملکرد و پروژه (180)	نتایج مشتری (180)	فرآیند ها (140)	رهبری  (80 )	اهداف پروژه (140)
	نتایج کارکنان  (80 )		کارکنان  (70 )
	نتایج سایر طرف‌های درگیر ((60		منابع  (70 )

تیم‌های پروژه با ارائه درخواستی کتبی و شرح معیارهای مدل "تعالی پروژه" می­توانند جهت کسب "جایزه ملی مدیریت پروژه " اقدام نماید. این در خواست کتبی یک سند خود اظهاری است که به گروه پروژه کمک می‌کند از میزان موفقیت و نقاط قوت خود آگاه شده و توان بالقوه خود را جهت بهبود به کار گیرد.

کلیه درخواست نامه‌های پذیرفته شده توسط تیمی متشکل از حداقل 3 ارزیاب، مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
بر اساس نتایج اولیه ارزیابی­ها، کمیته داوری پروژه‌هایی را جهت بازدید یک یا دو روزه توسط گروه ارزیاب­ها تعیین می‌کنند. هدف از بازدید، تکمیل ارزیابی‌ها و یافتن پاسخ برای سوالات و نکات مبهم در اسناد خود اظهاری است.
در نهایت ارزیابان بازخوردی کتبی- مشتمل بر  گزارش جامع از پروژه، نحوه مدیریت آن و نتایج آن - در مورد نتایج ارزیابی خود به تمامی شرکت‌های متقاضی شرکت کننده، ارسال می­کنند و کمیته داوری طی ارزیابی­های پایانی، برندگان نهایی در سطوح مختلف و برنده "جایزه ملی مدیریت پروژه" را مشخص می‌کند.
سازمان‌ها و تیم­های پروژه متقاضی شرکت در جایزه مدیریت پروژه می­توانند با ارسال توضیح مختصری در مورد پروژه خود، اهداف و دستاوردهای آن به آدرس [e-mail] پروژه مورد نظر را در صورت داشتن شرایط لازم، جهت انجام بررسی های بیشتر کاندید نمایند.